Diş Protezleri

Ağızda diş kalmadığı durumlarda, sadece dokulardan (kemik ve mukoza) destek alınarak yapılan protezlerdir. Tam protezler sabit olmayıp, takılıp çıkarılan protezler olduğu için kullanımları sabit protezler ile kıyaslandığında daha zordur. Sabit protezin çiğneme etkinliği ve konforunu tam protezlerden beklemek, hastaların tam proteze adaptasyonunu zorlaştırır. Ölçü ve prova seanslarını takiben bitirilen tam protezler, ağıza takıldıktan sonra ilk zamanlar vuruğa neden olabilir. Dokularda oluşan bu travmatik etkiler, kısa sürede protez kenarları şekillendirilerek çözümlenir. Kişiye özel olarak yapılan protezlerin tutuculuğu, alt ve üst çenedeki kemik miktarına bağlıdır. Kemik miktarı yeterliyse protez tutuculuğu ve stabilizasyonu iyi olur. Tam protez ilk yapıldığında yanak ve dudak kasları alışana kadar zorluk yaşanabilir, sonrasında rahatça ısırma, kesme ve öğütme fonksiyonları yapılabilir. Kemik miktarının yeterli olmadığı durumlarda, protezin tutuculuğu ve stabilizasyonu azalacağından yemek yerken protez hareket edebilir. Bu durumda protezlerin hareketini azaltmak için çene kemiğine yerleştirilen implantlardan destek almak gerekebilir.

Ağızda sabit protez yapılamayacak kadar az diş varlığında yada arka bölgede sabit proteze destek diş olmadığı durumlarda, dişlerden ve dokulardan birlikte destek alınarak yapılan destek dişlere kroşe denilen kancalar ile tutturulan hareketli protezlerdir. Parsiyel diş protezleri hem yumuşak dokudan hem de mevcut dişlerden destek alınarak yapıldığı için tutuculuğu oldukça iyidir, çiğneme etkinliği tam protezlere kıyasla daha fazladır. Ancak ön bölgedeki dişlerden destek alınarak yapılmış parsiyel protezlerde, kroşeler(kancalar) metal görünümlü olduklarından estetik açıdan tatmin edici bir sonuç doğurmazlar. Parsiyel protezler hastalar tarafından yeterli özen gösterildiğinde uzun yıllar hizmet etmektedir. Kemik erimesi durumlarında yıllar içerisinde protezde meydana gelen bollaşmalar besleme uygulanarak, tekrardan dokularla uyumlu hale getirilir.

Parsiyel protezlerdeki kancaların oluşturduğu estetik sorunlar, hassas bağlantılı protezler ile elimine edilmektedir. Hassas bağlantılı protezler, parsiyel protezler gibi diş ve doku desteklidir. Ancak bu protezlerde kroşe denilen kancalar yerine, destek diş üzerinde hazırlanan yuvalara oturan gizli tutucular(çıtçıtlar) vardır. Hassas bağlantılı protezlerin kullanımında dikkat edilmesi gereken en önemli husus, hassas bağlatı parçalarına zarar vermemektir. Takıp çıkarma işlemleri yavaş ve dikkatli şekilde yapılmalıdır. Protezin tam olarak oturduğundan emin olduktan sonra çene kapatılmalı, protez çeneyi kapatarak yerleştirilmeye çalışılmamalıdır. Parsiyel protezlere kıyasla, hassas bağlantılı protezlerin estetik açıdan üstünlüklerinin yanı sıra, protezin takılıp çıkarılması sırasında destek alınan dişlere parsiyel protezler gibi kuvvet uygulayıp zarar vermezler.